Alexis Blake wint Prix de Rome Beeldende Kunst 2021

Beeldend kunstenaar Alexis Blake ontving vandaag de Prix de Rome Beeldende Kunst 2021 uit handen van demissionair minister Van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Blake won de onderscheiding voor haar performance Rock to jolt [ ] stagger to ash. Bij de prijs hoort een geldbedrag van € 40.000 en een werkperiode bij een artist in residency naar keuze. De Prix de Rome Beeldende Kunst wordt eens in de twee jaar uitgereikt aan een getalenteerde beeldend kunstenaar in Nederland.

Kijk hier de uitreiking van de Prix de Rome terug 2021. Bekijk hier de speech van de demissionair minister.

“Voor de Prix de Rome verdiepte Blake zich in klaagzangen als uiting van rouw, een actueel onderwerp want door de pandemie hebben mensen veel verloren. De kunstenaar onderzocht de klaagzang vanuit een feministisch standpunt als protestmiddel. Dit leidde haar terug tot de antieke oudheid, toen de klaagzang als kunstvorm werd verboden. Tot zwijgen brengen is een vorm van onderdrukking – van de stem, maar ook van de emoties. Blake deed onderzoek naar verschillende periodes in de geschiedenis, naar vormen en gebruiken die konden leiden tot lichamelijke expressie – want dat is wat een klaagzang doet; het brengt wat binnenin zit ongecensureerd naar buiten. Hoe mensen dat doen wordt bepaald door gender, ras, sociaaleconomische positie, seksualiteit en andere invloeden die Blake harmonieus weet samen te brengen in een klassieke dramaturgie die uitstekend wordt uitgevoerd”, aldus de jury.

Naast de performance richtte Blake ook een tentoonstellingszaal in met de geur van verval. In deze lege zaal, die wil uitnodigen tot reflectie, kunnen bezoekers een begeleidende krant met tekst en beeld dat voortkomt uit haar onderzoek meenemen. De jury geeft de voorkeur aan de overweldigende emotionele kracht die de performance in het trappenhuis had. Het is cruciaal dat je Blake’s optreden niet alleen intellectueel kunt begrijpen, maar ook fysiek kunt voelen. Uit de performance blijkt hoe goed Blake de principes beheerst van het overbrengen van emotie. Daarbij weet zij alles uit de resonerende ruimte van het trappenhuis te halen, en voegt zich in een traditie van kunstenaars die deze monumentale museumtrap voorheen in bezit namen. De jury was onder de indruk van de tot in details uitgewerkte, aangrijpende en memorabele performance en heeft besloten om de Prix de Rome 2021 uit te reiken aan Alexis Blake. Daarbij heeft de jury gepleit voor de registratie en verdere verspreiding van de performance, zodat het ook in andere ruimtes en geesten kan doordringen.

Het advies van de jury is opgevolgd. Bekijk hieronder de trailer van de performance.

Alexis Blake (1981, Pittsburg, VS) woont en werkt in Amsterdam. In 2007 behaalde ze een master Beeldende Kunst aan het Piet Zwart Institute, Rotterdam. Blake was artist-in-residence bij de Jan van Eyck Academie, Maastricht (2014-‘15), Delfina Foundation, Londen (2016) en Wiels – Centrum voor Hedendaagse Kunst, Brussel (2020/2021).

Ook Mercedes Azpilicueta, Silvia Martes en Coralie Vogelaar waren voor de Prix de Rome 2021 genomineerd. De jury sprak veel waardering uit over alle presentaties. De pandemie, diversiteit, feminisme, de toekomst, technologie. De vier genomineerden reflecteren op de huidige tijd. De jury waardeert de empathie die de finalisten daarbij tentoonspreiden; een gevoeligheid voor de sociale, politieke en technologische kwesties die spelen. Overtuigend laten de finalisten ook de kracht zien van samenwerking. Zij werken multidisciplinair en weten zich te omringen met de juiste experts en mensen om tot veelzeggende kunstwerken te komen.

Alle finalisten zijn beoordeeld op basis van nieuw werk dat tot stand kwam tijdens een werkperiode van vijf maanden en dat tot en met 24 april 2022 is te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam. Bekijk het volledige jury rapport hier.

Prix de Rome
De Prix de Rome is de oudste prijs in Nederland voor beeldend kunstenaars onder de veertig jaar. Het doel van de prijs is getalenteerde beeldend kunstenaars te traceren en hen te stimuleren zich verder te ontwikkelen en hun zichtbaarheid te vergroten. De prijs wordt georganiseerd en gefinancierd door het Mondriaan Fonds dat hiervoor in 2021 samenwerkt met Stedelijk Museum Amsterdam (tentoonstelling), Jap Sam Books (publicatie) en Mals Media (introductiefilms).

Jury
De jury Prix de Rome 2021 bestaat uit Ann Demeester (directeur Frans Hals Museum, Haarlem; Bijzonder hoogleraar Kunst en Cultuur, Radboud Universiteit Nijmegen), Amira Gad (hoofd programma’s, LAS Light Art Space, Berlijn), Antonio Jose Guzman (beeldend kunstenaar, onderzoeker, docent), Samuel Leuenberger (directeur SALTS, Basel) en Viviane Sassen (fotograaf, winnaar Prix de Rome Beeldende Kunst 2007). Voorzitter zonder stemrecht Eelco van der Lingen (directeur Mondriaan Fonds).

Tentoonstelling
De tentoonstelling met het werk van Mercedes Azpilicueta, Alexis Blake, Silvia Martes en Coralie Vogelaar is t/m 24 april 2022 te zien in het Stedelijk Museum. De performance van Alexis Blake zal in januari nog enkele keren worden opgevoerd.

Publicatie
Bij Jap Sam Books is de publicatie Prix de Rome 2021 verschenen, met teksten van Dagmar Dirks en Esmee Postma over de genomineerde kunstenaars. Speciaal voor deze editie schreef Rein Wolfs een essay. Ontwerp: Lesley Moore (ned/eng, ISBN 978-94-92852- 45-8, 152 pagina’s, €15,00)

---